Θ.Ε: Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή φιλολογία
1η εξεταστική περίοδος Ιουλίου 2003
1ο ΘΕΜΑ
Υποθέστε ότι έχετε στα χέρια σας ένα τυπωμένο αρχαίο κείμενο στην έγκυρη έκδοση της Οξφόρδης.
(α) Να δώσετε σε κάποιον, ο οποίος δεν γνωρίζει με ακρίβεια τους τρόπους διάσωσης των αρχαίων κειμένων, να αντιληφθεί τους πιθανούς δρόμους που ακολούθησε διαχρονικά το αρχαίο κείμενο από τη στιγμή που συντάχτηκε μέχρι τη διάσωσή του την εποχή της τυπογραφίας. (15 μον.)
(β) Ποιος από τους παρακάτω άσκησε τη μικρότερη επίδραση στην κλασική φιλολογία και ποιες ήταν οι θέσεις του; Fr. Aug. Wolf – U. V. Wilamowitz-Moellendorff – Fr. Nietzsche (10 μον.)
[Έκταση απάντησης και στα δύο σκέλη: μέχρι 1,5 σελ.]
2ο ΘΕΜΑ
Όταν ο Όμηρος ανέλαβε να διηγηθεί τον πόλεμο που έκαναν οι Αχαιοί προς τους Τρώες, δεν άρχισε κατευθείαν από την αρχή, αλλά από όπου έτυχε. Αυτό κάνουν περίπου όλοι όσοι ψεύδονται, μπερδεύουν και ξαναμπερδεύουν τα πράγματα και τίποτε δεν θέλουν να πουν με τη σειρά. Έτσι κρύβονται καλύτερα. Αλλιώς θα αποκαλύπτονταν από τα ίδια τα πράγματα. Αυτό μπορεί κανείς να το δει να γίνεται και στα δικαστήρια και σε άλλες περιστάσεις όταν οι άνθρωποι ψεύδονται με επιδεξιότητα.
Στο παραπάνω απόσπασμα αρχαίου συγγραφέα επικρίνεται ο Όμηρος για αφηγηματικές τεχνικές, τις οποίες η παγκόσμια λογοτεχνία θαυμάζει:
(α) Με αφορμή την παραπάνω θέση και με βάση τις γνώσεις σας για τα ομηρικά έργα να εξηγήσετε πώς ο Όμηρος διαμορφώνει μέσω αυτών των τεχνικών τη δομή της Ιλιάδας. (26 μον.)
(β) Ποιος είναι ο συντάκτης του παραπάνω αποσπάσματος, σε ποιο πνευματικό κίνημα ανήκει και πώς ερμηνεύετε τη στάση του; (10 μον.)
[Έκταση απάντησης και για τα δύο σκέλη: μέχρι 1,5 σελ.]
3ο ΘΕΜΑ
Να σχολιάσετε σύντομα (μέχρι 10 σειρές για το καθένα) τα παρακάτω θέματα:
(α) Περί του στεφάνου – Δημοσθένης (6 μον.)
(β) Κύκλια έπη (6 μον.)
(γ) Λογοτεχνικό είδος, περίοδος, χαρακτηριστικά γνωρίσματα των παρακάτω: (6 μον.)
- Αἱ γενεαὶ αἱ πᾶσαι
ὕμνον τῇ ταφῇ σου
προσφέρουσι, Χριστέ μου
-Σῶσον ὑμᾶς, υἱὲ Θεοῦ
ὁ ἀναστὰς ἐκ νεκρῶν,
ψάλλοντάς σοι
Ἀλληλούια
(δ) «Είναι αισχρό να σιωπά κανείς, όταν επιτρέπεται στον Ισοκράτη να μιλά» (6 μον.)
4ο ΘΕΜΑ
Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες λανθασμένες; Σε κάθε περίπτωση καλείστε να τεκμηριώσετε (μέχρι 10 σειρές) την απάντησή σας:
(α) Ένας φιλόλογος μπορεί να υποθέσει ότι το παρακάτω κείμενο βρίσκεται στην Παλατινή Ανθολογία. (5 μον.)
Πασίχαρο το κύπελλο. Λέγει ότι μόλις έχει αγγίξει
Της Ζηνοφίλας της φιλέραστης το εύλαλο στόμα.
Το τυχερό! Κι εγώ με χείλη την προσμένω ακόμα
Να σμίξουμε και την ψυχή απνευστί να μου ρουφήξει.
(Μελέαγρος)
(β) Ανάμεσα στον Απολλώνιο Ρόδιο, τον Καλλίμαχο, τον Ερατοσθένη και τον Λυκόφρονα υπάρχουν σημαντικές ομοιότητες, καθώς και οι τέσσερις συνδύαζαν την ποιητική τέχνη με την αρχαιοδιφική-φιλολογική λογιοσύνη. (5 μον.)
(γ) Ο Γεώργιος Πισίδης, εκπρόσωπος της ιστορικής επικής ποίησης, έζησε την ηρωική εποχή του αυτοκράτορα Νικηφόρου Α΄ Φωκά (963-969), τον οποίο και εγκωμίασε στο ποίημά του Η Άλωσις της Κρήτης. (5 μον.)
Παρατηρήσεις
1. Πρέπει να απαντηθούν όλα τα θέματα.
2. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην τήρηση της προβλεπόμενης έκτασης της απάντησης.
3. Στο τέταρτο θέμα απαιτείται σχολιασμός και τεκμηρίωση είτε πρόκειται για σωστή είτε για εσφαλμένη απάντηση.
Θ.Ε: Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή φιλολογία
2η εξεταστική περίοδος Ιουλίου 2003
1ο ΘΕΜΑ
Γι αυτόν τον λόγο και εγώ, παρ΄ όλο που η ενασχόλησή μου με τα στρατιωτικά ζητήματα, οι δικαστικές υποθέσεις και η μελέτη των νομικών εγγράφων δεν μου το επιτρέπουν, αποφάσισα να προσθέσω ακόμη μιαν έγνοια στις τόσες που ήδη έχω και με ύφος απλό και λιτό, όπως αρμόζει στους ιστοριογράφους, μια και το θέμα τους δεν έχει σχέση με ρητορικούς αγώνες και δεν απαιτεί κάποια ιδιαίτερη τεχνική, αλλά σχετίζεται με την ιστορία και απέχει από κάθε είδους εκζήτηση και ασημαντολογία, να περιγράψω όσα εγώ είδα με τα ίδια μου τα μάτια και δεν προέρχονται από πληροφορίες τρίτων. Σκοπός μου είναι να μη βυθιστούν στη λησμονιά με το πέρασμα του χρόνου όλα αυτά, εφόσον είναι τόσο αξιόλογα, αλλά να παραμείνουν στη μνήμη αθάνατα.
(Προοίμιο από την Ιστορία του Μιχαήλ Ατταλειάτη)
(α) Να εντοπίσετε με ακρίβεια τα κλασικά πρότυπα του ιστοριογράφου στο παραπάνω απόσπασμα. (10 μον.)
(β) Πώς μπορούμε να διαχωρίσουμε τη βυζαντινή ιστοριογραφία από τη χρονογραφία; (10 μον.)
(γ) Ποια άποψη διατύπωσε ο K. Krumbacher και ποια ο H.-G. Beck σχετικά με τη χρονογραφία; (6 μον.)
[Έκταση απάντησης: μέχρι 1,5 σελ.]
2ο ΘΕΜΑ
Α. Την αψεγάδιαστη ασπίδα μου, που άθελα πλάι σ’ ένα θάμνο
πέταξα, κάποιος οχτρός Σάιος τη χαίρεται. Ναι.
Έσωσα εγώ τη ζωή μου; Για ασπίδα λοιπόν δε με μέλει.
Ασ’ τη κι ας πάει στο καλό. Θά ’βρω καλύτερη εγώ.
Β. Ύπουλος ο Φθόνος ψιθύρισε στο αυτί του Απόλλωνα:
«θαυμάζω τον ποιητή που το τραγούδι του είναι θάλασσα πλατιά»
Του Φθόνου ο Απόλλωνας κατάφερε κλωτσιά και είπε:
«μέγας ο ρους του ασσυριακού ποταμού, αλλά με τα νερά του
παρασέρνει πλήθος λύματα και ρύπους.
Κι η προσφορά των Μελισσών στη Δήμητρα δεν είναι ύδωρ
Κοινό αλλά πηγής καθαρής και άχραντης ανάβλυσμα
Ιερό, ολίγο στάλαγμα, τέλειο απόσταγμα».
(α) Να προσδιορίσετε τους συντάκτες των παραπάνω κειμένων, την εποχή στην οποία έδρασαν, καθώς και το λογοτεχνικό είδος το οποίο υπηρέτησαν. (6 μον.)
(β) Να εξηγήσετε πώς η θεματική των συγκεκριμένων αποσπασμάτων είναι αντιπροσωπευτική για την εποχή στην οποία γράφτηκαν. (20 μον.)
[Έκταση απάντησης: μέχρι 1,5 σελ.]
3ο ΘΕΜΑ
Να σχολιάσετε σύντομα (μέχρι 10 σειρές για το καθένα) τα παρακάτω θέματα:
(α) Δεύτερη σοφιστική: περιεχόμενο του όρου, εκπρόσωποι (6 μον.)
(β) Ομηρικό ζήτημα: θεωρία της νεοανάλυσης (6 μον.)
(γ) Ελληνιστικός – Droysen (6 μον.)
(δ) Χριστός Πάσχων ( 6 μον.)
4ο ΘΕΜΑ
Να συνδέσετε τους όρους της πρώτης παραγράφου με αυτούς της δεύτερης (μια μόνο αντιστοιχία), σχολιάζοντας την επιλογή σας σύντομα (μέχρι 4 σειρές):
Α. ηθοποιία, Δίων-Βρούτος, τετραλογία, Κατά Λεωκράτους, Βίοι Σοφιστών, Δις κατηγορούμενος, Λευκίππη-Κλειτοφών, δεινότης.
Β. Αντιφών, Αχιλλέας Τάτιος, Λυκούργος, Δημοσθένης, Πλούταρχος, Λυσίας, Λουκιανός, Φιλόστρατος.
(3 μον. για το καθένα, σύν. 24 μον.)
Παρατηρήσεις
1. Πρέπει να απαντηθούν όλα τα θέματα.
2. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στην τήρηση της προβλεπόμενης έκτασης της απάντησης.
3. Στο τέταρτο θέμα απαιτείται σχολιασμός και τεκμηρίωση της επιλογής σας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου