Πέμπτη 10 Ιουνίου 2010

ΕΛΠ 21 - ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ 2008

Θ.Ε. Αρχαία Ελληνική και Βυζαντινή Φιλολογία

ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008

Θέμα 1ο

Τι έπρεπε να κάνει η πόλη, Αισχίνη, όταν έβλεπε τον Φίλιππο να επιδιώκει για τον εαυτό του την εξουσία και τυραννία των Ελλήνων; Ή τι έπρεπε να συμβουλεύει ή να προτείνει ένας σύμβουλος στην Αθήνα (γιατί και αυτό είναι πολύ σημαντικό), ο οποίος γνώριζα μεν καλά ότι ανέκαθεν καθ’ όλον τον χρόνο, μέχρι τη στιγμή που ανέβηκα ο ίδιος στο βήμα, η πατρίδα αγωνιζόταν για τα πρωτεία, την τιμή και τη δόξα, και είχε θυσιάσει περισσότερα χρήματα και ζωές για την τιμή και το κοινό συμφέρον απ’ όσα θυσίασε ο κάθε άλλος Έλληνας χωριστά για τα δικά του συμφέροντα; Έβλεπα δε ότι ο ίδιος ο Φίλιππος, τον οποίο πολεμούσαμε, για την απόκτηση της αρχής και της δυναστείας είχε χάσει το ένα του μάτι, είχε σπάσει την κλείδα της ωμοπλάτης και είχε ανάπηρο το ένα χέρι και πόδι, περιφρονώντας κάθε μέρος του σώματός του, που ήθελε να του αφαιρέσει η τύχη, ώστε να ζει στο εξής με τιμή και δόξα; Και βεβαίως ούτε τούτο θα τολμούσε κανείς να πει, ότι στον Φίλιππο που ανατράφηκε στην Πέλλα, τοποθεσία μικρή και άσημη, ταίριαζε να γεννηθεί μέσα του τόσο μεγάλη φιλοδοξία, ώστε να αποκτήσει την επιθυμία να γίνει κυρίαρχος των Ελλήνων και να βάλει στον νου του αυτή την ιδέα. Σε σας όμως που είστε Αθηναίοι, και που κάθε μέρα και στους λόγους που εκφωνούνται και στα δημόσια θεάματα ακούτε και βλέπετε παντού πράγματα που σας υπενθυμίζουν την αρετή των προγόνων σας, να υπάρξει τόση μικροψυχία, ώστε αυτεπαγγέλτως και εθελουσίως να παραχωρήσετε στον Φίλιππο την ελευθερία σας.

Δημοσθένης, Περί του στεφάνου 66-68

Ποιες είναι οι απόψεις του Δημοσθένη για την πολιτική και τη στάση της Αθήνας, όπως παρουσιάζονται στο παραπάνω απόσπασμα, και ποιους τρόπους χρησιμοποιεί για να τις στηρίξει;

Η απάντηση να μην υπερβαίνει τις 20 σειρές (2,5 μονάδες).


Θέμα 2ο

Να σχολιάσετε τους παρακάτω όρους σε 3-5 περίπου σειρές τον καθένα:

Λευκίππη και Κλειτοφών, παράβαση, πιττάκιον, Νέκυια

(2 μονάδες/ 0,5 ο κάθε όρος)


Θέμα 3ο

Να αναφέρετε τα κύρια χαρακτηριστικά και τις βασικές εξελίξεις που παρατηρούνται κατά την ελληνιστική εποχή στα γράμματα και τις επιστήμες.

Η απάντηση να μην υπερβαίνει τις 20 σειρές (2,5 μονάδες).


Θέμα 4ο

α) Ποια είναι η προσφορά του Κωνσταντίνου Πορφυρογέννητου στα βυζαντινά γράμματα;

β) Τι γνωρίζετε για τη δομή και την πατρότητα του Ακάθιστου ύμνου;

Η απάντηση να μην υπερβαίνει τις 15 σειρές για κάθε ερώτημα (3 μονάδες συνολικά /1,5 μονάδα ανά ερώτημα).



ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2008


Θέμα 1ο

Αφού διαβάσετε το προοίμιο των Αργοναυτικών του Απολλωνίου του Ροδίου και το προοίμιο της Οδύσσειας, να επισημάνετε τις ομοιότητες και διαφορές στον τρόπο πραγμάτευσης του επικού θέματος, λαμβάνοντας υπ’όψιν τη διαφορετική εποχή σύνθεσης των δύο επών.

Από εσένα παίρνω έμπνευση, Φοίβε Απόλλωνα, να θυμηθώ τις δόξες παλιών αντρών, όταν ξεκίνησαν να πάνε στο ανοιχτό πέλαγος του Πόντου και στους Μαύρους Βράχους την όμορφη «Αργώ»! Κι αυτό, μετά από διαταγή του Βασιλιά Πελία, για να φέρουν το χρυσόμαλλο δέρμα!

(Αργοναυτικά 1.1-4, μτφρ. Α.Δ. Βόλτης)


Τον άντρα τον πολύτροπο πες μου, θεά, που χρόνια

παράδερνε, σαν πάτησε της Τροίας τ’ άγιο κάστρο,

κι ανθρώπων γνώρισε πολλών τους τόπους και τη γνώμη

κι έπαθε πλήθος συμφορές στα πέλαγα, ζητώντας

πώς στην πατρίδα του άβλαβος να πάει με τους συντρόφους.

Μα κι έτσι αυτούς δε γλύτωσε, μ’ όσον καημό κι αν είχε.

Γιατί μονάχοι χάθηκαν από δικό τους κρίμα,

οι άσεβοι, που φάγανε τ’ Ουρανοδρόμου Ήλιου

τα βόδια και τους στέρησε του γυρισμού τη μέρα.

Πες τα από κάπου και σε μας, θεά, του Δία κόρη. (Οδύσσεια α 1-10, μτφρ. Ζ. Σιδέρης)


Η απάντηση να μην υπερβαίνει τις 20 σειρές (2,5 μονάδες).


Θέμα 2ο

Να βάλετε σε χρονολογική σειρά τους ακόλουθους συγγραφείς και να αναφέρετε το λογοτεχνικό είδος ή τα λογοτεχνικά είδη στα οποία ανήκει η εργογραφία τους:

Ιωάννης Δαμασκηνός, Αλκμάν, Αντιφών, Φιλόστρατος, Ξενοφών


Η απάντηση να μην υπερβαίνει τις 15 σειρές (2,5 μονάδες).


Θέμα 3ο

Να σχολιάσετε τους παρακάτω όρους σε 3-5 περίπου σειρές τον καθένα:

Εκκλησιαστική ιστορία, δημηγορίες, αστικά ειδύλλια, στερεότυπες εκφράσεις (formulae), Μενίππειοι διάλογοι

(2,5 μονάδες/ 0,5 ο κάθε όρος)


Θέμα 4ο

Προς κάποιον γραμματικό

Αν δεν σου έδινα με ευκολία τα χαρτιά, δεν θα μου τα επέστρεφες τόσο δύσκολα. Αλλά κι αν ακόμη τα επιστρέψεις μόλις και μετά βίας, και πάλι θα σου χρωστώ ευγνωμοσύνη για το μάθημα που μου διδάσκεις• μόνο δώσ’τα πίσω. Από τώρα και στο εξής έχοντας το πάθημα ως μάθημα, θα δανείζω με δυσκολία πράγματα σε άλλους, αλλά θα δανείζομαι εύκολα. Να’σαι καλά που καταντάς τους ανθρώπους Τίμωνες, μετατρέποντάς τους σε θηρία και διδάσκοντας τη λακωνική ξενοφοβία, το μίσος των Κυκλώπων και το ασυμβίβαστο. (Ιωάννη Τζέτζη Επιστολαί, μτφρ. Ι. Γρηγοριάδη)

Αφού μελετήσετε την παραπάνω επιστολή, να απαντήσετε στις ακόλουθες ερωτήσεις:

1) Σε ποιον τύπο των βυζαντινών επιστολών ανήκει και ποιους άλλους τύπους γνωρίζετε;

2) Ποια χαρακτηριστικά της βυζαντινής επιστολογραφίας εντοπίζετε στην παραπάνω επιστολή;


Η απάντηση να μην υπερβαίνει τις 20 σειρές (2,5 μονάδες συνολικά).

Δεν υπάρχουν σχόλια: